Czy ełckim radnym zależy na jawności?

2018-05-01

O dostępnie do informacji publicznej dotyczące pracy samorządu mówi dużo Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Jednak podjęcie wielu decyzji ustawa pozostawia lokalnym samorządowcom czyli radnym. W drugiej części naszej analizy sprawdzamy w jakim stopniu statut Miasta Ełku precyzuje kwestie dostępu do informacji o funkcjonowaniu Rady Miasta Ełku. Obowiązujący statut został Uchwalony 25 maja 2016 roku czyli za obecnej kadencji.

widok na ul. Mickiewicza, fot. Historyczka (źródło: Wikimedia Commons)

Zakres

Odpowiedź

Uwagi

1. Zasada sesyjności a zasada jawności obrad rady i komisji.

a) Czy statut przewiduje upublicznienie informacji o miejscu, terminie i przedmiocie obrad rady?

b) Czy statut przewiduje upublicznienie informacji o miejscu, terminie i przedmiocie obrad komisji?

c) Kto ma prawo wstępu na sesje?

d) Czy jest zdefiniowany czas trwania sesji?

e) Czy statut przewiduje zawiadamianie radnych o sesji?

f) Czy istnieje jakakolwiek regulacja odnosząca się do udziału w sesji dziennikarzy?

Tak

Nie

Nie wskazano ograniczeń

Nie

Tak

Nie

7 dni przed sesja w BIP i na tablicy ogłoszeń urzędu.

Zawiadomieniem 7 dni przed sesją, „za pomocą listów lub w inny skuteczny sposób”

2. Przebieg obrad organu stanowiącego.

a) Czy istnieje regulacja umożliwiająca odebranie głosu radnemu?

b) Czy istnieje czasowe ograniczenie składanych oświadczeń przez radnego?

c) Czy istnieje czasowe ograniczenie składanych oświadczeń przez inny podmiot niż indywidualny radny?

d) Czy są uregulowane inne uprawnienia przewodniczącego o charakterze porządkowym?

e) Czy statut przewiduje identyfikację głosujących?

f) Czy istnieje regulacja na temat reasumpcji głosowania?

g) Protokołowanie obrad

• Czy jest uregulowane sporządzanie protokołu?

• Czy jest sporządzany stenogram?

Tak

Tak/Nie

Tak

Nie

Tak

Nie

„W przypadku gdy w czasie i miejscu obrad forma lub treść wystąpienia mówcy w sposób oczywisty narusza powagę sesji”

Przewodniczący obrad może czynić uwagi dotyczące tematu, formy i czasu trwania ich wystąpień, w szczególnie uzasadnionych przypadkach przywołać mówcę „do rzeczy”

Usunięcie z miejsca obrad osoby nie będącej radnym, która swoim zachowaniem zakłóca porządek lub w inny sposób uchybia powadze sesji.

Ponowne głosowanie jest możliwe na wniosek radnego po przegłosowaniu przez radę.

Nagranie audio przechowywane do momentu przyjęcia protokołu.

3. Interpelacje, wnioski i zapytania.

a) Czy porządek obrad sesji musi zawierać interpelacje radnych?

b) Czy istnieje regulacja umożliwiająca składanie interpelacji przez radnych?

c) Czy termin na udzielenie interpelacji jest równy lub krótszy niż 14 dni?

d) Jaki jest termin udzielenia odpowiedzi na interpelację?

e) Czy istnieje regulacja umożliwiająca składanie zapytań przez radnych?

f) Jaki jest termin udzielenia odpowiedzi na zapytanie?

g) Czy statut przewiduje możliwość zabrania głosu przez mieszkańców?

Tak

Zależy

Do 1 miesiąca od daty wpłynięcia

Tak

Tak jak w przypadku interpelacji.

Tak

14 dni jeśli złożona do 14 dni przed sesją, do 1 miesiąca jeśli złożona później niż 14 dni przed sesją.

Po udzieleniu głosu przez Przewodniczącego.

4. Regulacje statutowe odnoszące się do zasad dostępu do dokumentów i korzystania z nich.

a) czy na stronie BIP są zamieszczone jakiekolwiek zakładki umożliwiające zapoznanie się z treścią złożonych przez radnych interpelacji?

b) czy na stronie BIP są zamieszczone jakiekolwiek zakładki umożliwiające zapoznanie się z treścią udzielonych radnym odpowiedzi na interpelacje?

Nie

5. Zasady regulacji inicjatywy uchwałodawczej

a) Czy statut przewiduje możliwość inicjatywy uchwałodawczej przez podmioty spoza rady?

b) Jaka jest minimalna liczba mieszkańców dla inicjatywy uchwałodawczej?

Tak

1% uprawnionych do głosowania Ok. 450 osób

Zgodnie z nowym prawem liczba to wzrośnie dla Ełku do 500 os.

Podsumowanie i dobre praktyki

Od zapisów statutu zależy czy mieszkańcom będzie łatwiej śledzić postanowienia samorządu i zmiany w prawie czy nie.

Dobre praktyki i rozwiązania:

Posiedzenia komisji są równie ważne co sesje rady miasta. Na obradach komisji toczą się dyskusje, radni zapoznają się z głosami ekspertów i mieszkańców. Dobra praktyka jest precyzowanie w jaki sposób mieszkańcy i inne osoby zainteresowane udziałem będą informowane o terminie, miejscu i agendzie. Ważnym jest też, żeby wszyscy zainteresowani mieli dostęp do wyników prac komisji w formie zapisu audi-wideo lub choćby szczegółowego protokołu.
Z ostrożnością należy podchodzić do wszelkich ograniczeń udziału i zabierania głosu przez osoby nie będące radnymi. Ogólnie sformułowane ograniczenia mogą być nadużywane w stosunku do osób poruszających niewygodne dla władz tematy.
Mieszkańcy z biuletynu mogliby dowiadywać się o indywidualnej aktywności radnych oraz zapoznawać się z odpowiedziami organu wykonawczego czyli Prezydenta Miasta Ełku. Dobrze sprawdza się tabela z wnioskami i interpelacjami oraz odpowiedziami odpowiednich organów, co daje przejrzysty obraz aktywności obu stron samorządu.
Doświadczenie inicjatywy uchwałodawczej innych miast pokazuje, że czym niższy próg liczby podpisów pod uchwałą tym czynniej mieszkańcy z niej korzystają. Minimalny próg liczby popierających zmianę prawa w tej chwili reguluje ustawa.
Komentarz powstał dzięki dofinansowaniu Fundacji Batorego.